Tarcze hamulcowe są jednym z głównych elementów hamulców tarczowych. Są one wykonane z metalu i obracają się wraz z kołem. Aby działałby bezproblemowo, muszą być idealnie dopasowane do klocków hamulcowych. Ważna jest również ich regularna i prawidłowa wymiana. Choć są to elementy metalowe, ulegają zużyciu, a co za tym idzie, sprawiają, że układ hamulcowy działa nie do końca poprawnie, a w skrajnych przypadkach może być nawet zagrożeniem dla kierowcy.
Hamulce tarczowe są obecnie stosowane w większości samochodów. Zanim ich stosowanie stało się powszechne, wykorzystywano kiedyś w autach hamulce bębnowe. Okazały się one jednak dosyć niewygodne, zbyt ciężkie, a także trudne, jeśli chodzi o eksploatację. Hamulce tarczowe zapewniają natomiast bezproblemowe użytkowanie, mają możliwość samooczyszczania się, a także nie kumulują w sobie dużych ilości ciepła powstającego w czasie procesu hamowania. Jak działają hamulce tarczowe? Wbrew pozorom, dosyć prosto. Tarcze hamulcowe obracają się w czasie jazdy razem z kołem. Gdy kierowca wciska pedał hamulca, ciśnienie w całym układzie hamulcowym rośnie, co pociąga za sobą zaciskanie się klocków hamulcowych na tarczy. W ten sposób koło traci możliwość obracania się i auto się zatrzymuje.
Jak są zbudowane tarcze hamulcowe?
Tarcze hamulcowe są dosyć prosto zbudowane, najczęściej z żeliwa lub stali. Są to bowiem materiały mocne, trwałe, odporne na ścieranie, a także mają niską rozszerzalność cieplną. Ta ostatnia zaleta jest szczególnie ważna, gdyż podczas procesu hamowania tarcze rozgrzewane są do kilkuset stopni. Tarcza nie może rozszerzać się podczas hamowania, gdyż wypełniłaby w ten sposób przestrzeń między nią samą a klockami hamulcowymi. A wtedy blokowałaby całkowicie hamulce i uniemożliwiała dalszą jazdę.
Jakie problemy podczas użytkowania?
Choć tarcze hamulcowe są trwałe i wytrzymałe, nie oznacza to, że są absolutnie niezniszczalne. Wręcz przeciwnie, zużywają się one w czasie użytkowania. Zużycie tarcz hamulcowych trzeba badać na bieżąco, aby nie przeoczyć momentu, w którym potrzebna będzie ich wymiana na nowe. Z drugiej jednak strony, tarcze ścierają się bardzo powoli. Jeśli zużycie od wartości pierwotnych wynosi około 1-2 milimetra, oznacza to, że mamy jeszcze spory zapas i można spokojnie jeździć bez wymiany tarcz nawet przez rok. Poza zużywaniem się, tarcze hamulcowe mogą ulegać uszkodzeniom. Objawy ich uszkodzenia są dosyć łatwe do zauważenia, gdyż powodują charakterystyczne piski podczas hamowania. Może to być spowodowane uszkodzeniem powierzchni tarczy, która powoduje drgania przenoszone następnie na cały układ hamulcowy. Problemy mogą się pojawić także po dłuższym postoju, szczególnie przy kiepskiej pogodzie. Dotyczy to więc samochodów, które nie są trzymane w garażu, a na parkingach na świeżym powietrzu. Powierzchnia tarcz utlenia się bowiem nadmiernie, co powoduje jej rdzewienie. Wtedy konieczna jest wymiana tarcz i klocków hamulcowych na nowe, gdyż jazda z takimi tarczami może być niebezpieczna.
Nierównomierne zużycie tarcz hamulcowych
Co prawda, tarcze hamulcowe montowane są parami, jednak często w praktyce okazuje się, że podczas gdy jedna tarcza doskonale się trzyma, inna może wykazywać spore objawy zużycia. Dzieje się tak przede wszystkim w sytuacji, gdy tarcze zostały źle zamontowane lub gdy występuje bicie na piaście koła. Wtedy tarcza może mieć różną grubość w rożnych miejscach. Nie zawsze jednak w takich sytuacjach konieczne jest wymienienie obu tarcz na nowe. Jeśli nierówna tarcza ma jeszcze spory zapas grubości, można ją przetoczyć, czyli przeszlifować i dokładnie zetrzeć nadmiar materiału, dzięki czemu na powrót stanie się idealnie gładka.
Wymiana tarcz hamulcowych
Regularna wymiana tarcz hamulcowych jest niezbędna dla prawidłowego działania układu hamulcowego. Producenci tarcz zwykle podają mniej więcej okres ich trwałości, jednak w praktyce czas ten może się skrócić lub wydłużyć w zależności od sytuacji. Warto więc regularnie i na bieżąco monitorować zużycie tarczy, a także reagować na wszelkie problemy z układem hamulcowym, niepożądane dźwięki czy jakiekolwiek drgania pod pedałem hamulca. Tarcze należy wymieniać wraz z klockami hamulcowymi, aby oba te elementy były do siebie idealnie dopasowane i współpracowały ze sobą we właściwy sposób. Choć wymiana tarcz hamulcowych nie wydaje się skomplikowana i przy odrobinie wysiłku można je wymienić samodzielnie, zdecydowanie lepiej zlecić jest takie prace doświadczonemu mechanikowi. Dzięki temu będzie można mieć pewność, że wszystko jest zamontowane solidnie, sprawnie i układ hamulcowy po wymianie tarcz i klocków będzie działał jak nowy.
Materiał powstał we współpracy z truck-expert.pl